Men gan là gì? Chỉ số men gan bình thường là bao nhiêu ?

Gan là một trong những cơ quan nội tạng rất quan trọng, vừa có chức năng chuyển hóa, phân giải các chất dinh dưỡng, vừa có nhiệm vụ thanh lọc, đào thải độc tố ra khỏi cơ thể. Men gan là nhân tố quan trọng nhất để mọi quá trình hoạt động của gan diễn ra bình thường. Vậy men gan là gì, vai trò, chức năng ra sao, chỉ số men gan thế nào là bình thường…? Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.

Men gan là gì?

Men gan là hệ thống các enzyme bao gồm AST, ALT, GGT,… có chức năng hỗ trợ gan lọc bỏ độc tố, giúp hoàn thiện, tổng hợp và chuyển hóa các chất dinh dưỡng như lipid, gluxid, protid…

Vai trò của men gan

Gan đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình chuyển hóa thức ăn, ngoài ra còn có công dụng thanh lọc, đào thải độc tố tích tụ trong cơ thể ra bên ngoài. Dinh dưỡng từ thức ăn sau khi được hấp thu đưa về gan, gan làm chức năng thanh lọc rồi chuyển hóa thành những dưỡng chất phù hơp với cơ thể, đồng thời cũng loại bỏ những độc tố ra ngoài.

Khi cơ thể có rối loạn, gan thường là bộ phận chịu ảnh hưởng nặng nhất, thể hiện ở chỉ số men gan tăng bất thường. Thông qua xét nghiệm chỉ số men gan sẽ cho thấy mức độ tổn thương gan cũng như tình trạng sức khỏe của người bệnh. Men gan tăng được phát hiện sớm thì sẽ có phương pháp điều trị hiệu quả, nếuđể lâu dài hoặc không được phát hiện kịp thời thì tình trạng bệnh lý sẽ càng ngày càng nặng, lúc đó phương pháp điều trị sẽ không được hiệu quả.

Chỉ số men gan bình thường là bao nhiêu?

Sau khi được chỉ định xét nghiệm chức năng gan (chỉ số về men gan), người bệnh sẽ được kết luận về tình trạng gan hiện tại.

Chỉ số men gan được cho là bình thường khi không vượt quá mức giới hạn cho phép. Có 4 chỉ số men gan thông dụng được các bác sĩ chỉ định là ALT, AST, GGT, LDH, được phân chia theo giới tính và độ tuổi nên độ chính xác hầu như là tuyệt đối. Chỉ số được cho là bình thường cụ thể như sau:

• Chỉ số ALT (hay còn gọi là GPT) giới hạn bình thường từ 5-37 UI/l
• Chỉ số AST (hay còn gọi là GOT) giới hạn bình thường từ 5-40 UI/l
• Chỉ số GGT giới hạn bình thường là 5-60 UI/l
• Chỉ số ALP giới hạn bình thường từ 35-115 UI/l

Trong một số trường hợp, các chỉ số xét nghiệm về chức năng gan trên như ALT, AST có thể tăng hơn so với mức bình thường, nhưng không quá cao (gấp 2,3 lần) thì vẫn được cho là bình thường. Chỉ số GGT nếu cao hơn 1-2 mức thì cũng không ảnh hưởng đến chức năng gan và người bệnh cũng không quá lo ngại đến sức khỏe.

Chỉ số men gan tăng là bao nhiêu?

Ngược lại với chỉ số men gan bình thường ở trên sẽ là chỉ số men gan tăng hay còn gọi là men gan cao. Chỉ số men gan cao tăng cao khi tăng gấp 1-2 lần là ở mức độ nhẹ, từ 2-5 lần là mức độ trung bình và tăng cao khi gấp 5-10 lần, cụ thể như sau:

Men gan cao thường rất dễ dẫn đến tình trạng xơ gan, đặc biệt với những người có thể trạng yếu, sức đề kháng kém có thể dẫn đến các bệnh nặng hơn như viêm gan, ung thư gan. Vì vậy nếu được chẩn đoán men gan tăng cao thì người bệnh nên thật cẩn trọng cũng như thăm khám, tư vấn, điều trị kịp thời, không để tình trạng bệnh nặng thêm.

Xét nghiệm GGT đánh giá chỉ số men gan

Chỉ số GGT là gì?

Chỉ số men gan GGT viết tắt của Gamma Glutamyl transferase là 1 trong 3 chỉ số men gan đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán tình trạng ứ mật ở gan. Chỉ số này tăng cao là biểu hiện của những bệnh lý gan như viêm gan mãn, tổn thương gan do rượu, viêm gan virus hay nghiêm trọng hơn là ung thư gan.

Trường hợp chỉ định xét nghiệm GGT

Thông thường xét nghiệm GGT được chỉ định cho người bệnh trong những trường hợp sau:

• Người sử dụng quá nhiều bia rượu, chất kích thích, đồ uống chứa cồn, nghiện thuốc lá được chỉ định xét nghiệm GGT để đánh giá mức độ tổn thương của gan.
• Người có những triệu chứng như chán ăn, buồn nôn, chướng bụng, vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu, da nổi mẩn ngứa, dưới da có nổi mạch máu như mạng nhện.
• Người sử dụng quá nhiều các loại thuốc điều trị.
• Người có tiền sử các bệnh liên quan đến gan, men gan. Người muốn tầm soát ung thư gan.

Kết quả xét nghiệm chỉ số GGT

Người bệnh lấy mẫu bệnh phẩm và làm xét nghiệm trong khoảng 1 tiếng sẽ có kết quả về chỉ số GGT. Nếu chỉ số GGT nằm trong giới hạn từ 5-60UI/L, tức là chỉ số 60UI/L hoặc tặng nhẹ hơn 1, 2 mức thì được coi là bình thường. Tuy nhiên chỉ số ở nam và nữ có sự khác biệt.

• Đối với nam giới: từ 7-32 UI/L
• Đối với nữ giới: từ 11-50 UI/L

Tình trạng bệnh nhẹ hay nặng sẽ được chẩn đoán tùy thuộc vào mức tăng của chỉ số này, cụ thể như sau:

• Mức độ nhẹ: GGT tăng hơn mức giới hạn từ 1-2 lần.
• Mức độ trung bình: GGT tăng hơn mức giới hạn từ 2-5 lần.
• Mức độ nặng: GGT tăng cao hơn mức giới hạn từ 5 lần trở lên.

Đặc biệt rất nghiêm trọng nếu chỉ số GGT tăng tới 5000UI/L có nghĩa người bệnh đã mắc bệnh gan mật cấp hoặc ung thư gan.

Chi phí xét nghiệm GGT và thời gian có kết quả

Chi phí xét nghiệm GGT hết bao nhiêu và bao lâu có kết quả luôn là câu hỏi mà nhiều người bệnh quan tâm.

Về chi phí xét nghiệm GGT chỉ dao động trong khoảng từ 50.000 đồng đến vài ba trăm nghìn, tùy thuộc vào từng bệnh viện. Vì vậy, khi quan tâm đến chi phí xét nghiệm hết bao nhiêu thì người bệnh có thể liên hệ trực tiếp tới các bệnh viện để được thông tin chính xác nhất.

Về thời gian bao lâu có kết quả cũng tùy thuộc vào từng bệnh viện hay cơ sở y tế. Thông thường, tính từ lúc lấy mẫu bệnh phẩm đến khi có kết quả xét nghiệm mất tầm 1,2 giờ đồng hồ.

Lưu ý trước khi làm xét nghiệm GGT

Để có kết quả xét nghiệm chính xác nhất, người bệnh cần lưu ý 1 số vấn đề sau:

• Tuyệt đối không sử dụng rượu, bia, các chất kích thích, không hút thuốc lá… Nếu đã sử dụng bia rượu thì nên đợi sau 3 ngày mới làm xét nghiệm để cho kết quả chính xác.
• Nên nhịn ăn, nhịn uống trong vòng 8 tiếng trước khi xét nghiệm.
• Đối với người đang trong giai đoạn sử dụng các thuốc điều trị khác thì nên ngừng thuốc. Đặc biệt, không sử dụng các loại thuốc như Phenytoin, Phenobarbital… trước 24 tiếng làm xét nghiệm vì các loại thuốc này có thể làm tăng nồng độ GGT trong máu, dẫn đến kết quả sai lệch.

nguồn:st

Nhà Thuốc Gia Đình: